14 Mayıs 2023 seçimlerine sayılı günler kala beklide en çok dikkat edilmesi gereken konu sandık güvenliğinin sağlanmasıdır. Yakın tarihte gerçekleşen İstanbul Büyükşehir Belediyesi seçimlerinde yaşanılan hadiseleri unutmayalım. Bildiğiniz gibi sandık başkanlarının mutlaka kamu personeli olma zorunluluğu olmasına rağmen, YSK hükümlerine göre çok açık olan bu kanun birilerince göz ardı edilmişti. Demek ki birileri isteyince kanunlar göz ardı edilebiliyormuş. Sandık başkanı gerçekten sandık güvenliğinin sağlanmasında en önemli faktörlerden biridir. Çünkü yanlı bir sandık başkanı bana göre sırf yönlendirme yaparak seçime en az %10 etki edebilir. Varın birde siz daha beterini düşünün. Her siyasi partiden sandık kurulunda bulunması gereken, sandık müşahitleri de yine sandık güvenliğinin sağlanmasındaki ikinci en önemli unsur olsa gerek. Bir önceki seçimde seçim barajını geçen partiler adına en az birer üyeden oluşan sandık kurulunun oluşumu da güvenlik açısından önem arz etmektedir. Bazı yörelerde seçime katılmayan seçmenler adına bu sandık kurullarınca YSK kanunlarına göre suç işlenerek usulsüz oy kullanıldığı dedikoduları her yıl basına yansımaktadır.
14 Mayıs Pazar günü oy kullanmaya giden her vatandaşımız, kendisine sandık kurulunca verilen oy pusulasının arka yüzünün mühürlü olup olmadığını kontrol etmesi gerekiyor. Normal şartlar altında mühürlenmemiş oy pusulalarının YSK kanunlarına göre geçersiz sayılabiliyor… Ve en önemlisi her seçim döneminde ortaya çıkan sahte oy pusulaları vakaları… Birileri mühürlenmemiş oy pusulalarını kendi menfaatleri doğrultusunda kullanabilirler. O nedenle siz siz olun mutlaka oy kullanmadan önce pusulanın mühürlü olup olmadığını kontrol edin. Oy pusulanız mühürlüyse tercih mührünü bir kez kullanarak oyunuzu işaretledikten sonra, oy pusulasının üzerine başka bir işaretleme yapıp ya da belirgin biz iz bırakırsanız yine oyunuzun geçersiz hale gelebileceğini unutmayın. Oyunuzu kullandıktan sonra en önemli işiniz ise boyu bir metreyi bulun oy pusulasını doğru bir şekilde katlayarak zarfın içerisine yerleştirmektir. Mürekkebin diğer adaylara ait bölümlere bulaşmaması için dışa doğru bir katlama yapmaya dikkat edin. Zira oy pusulasını içe doğru katlarsanız, ister istemez pusula üzerinde iki farklı işaretleme oluşacaktır. İşimizi sağlama alalım. Oyumuz boşa gitmesin. Çoğunluğun katılımıyla gerçekleşecek demokratik bir seçim ülkemizi beş yıllığına yönetecek olan Cumhurbaşkanımızın belirlenmesinde son derece önemlidir.
Oy verme işlemi tamamlandıktan sonra siyasi partiler adına sandık kurulunda bulunan sandık müşahitlerinin oy sayma işleminin son aşamasına kadar seçim bölgesini terk etmemeleri gerekir. Oyların birden fazla kişinin denetiminde sayılarak sayım tutanaklarına doğru bir şekilde işlenmesi de son derece önemlidir. Zira yanlı bir sayım yapılan seçime gölge düşürür. Geçmişte olduğu gibi elektriklerin kesilmesi vakalarına dikkat etmeliyiz. Art niyetli kişiler kendi menfaatleri doğrultusunda her şeyi yapabilirler. Hani geçmişte elektrik kesilirse sandığın üzerine oturun çağrıları yapılıyordu yaaa… Ne diyeyim seçim akşamı herkes kedisine sahip çıksın, yine bir kedi tırafayo kaçmasın. Bir diğer hadise ise deprem bölgesinde seçmen kaydında adı olup, hayatını kaybetmiş kişiler adına oy kullanılabileceği varsayımıdır. Resmi makamlarca açıklanan kişi sayısının çok üzerinde bir kayıp olduğu toplumun çoğunluğunca bilinmektedir. Gelelim asıl dikkat edilmesi gereken noktaya. Sandık kurulunca oy sayımı işlemi yapılarak, tutanaklar oluşturulduktan sonra… Daha önce sandık kurullarında görev alan kişilerin iyi bileceği üzere… Tüm evraklar torbaya koyulup, mühürlendikten sonra… Bir tutanak eşliğinde adliyelerde bulunan sandık teslim kurullarına verilmektedir. İşte asıl dikkat edilmesi gereken yer burasıdır. Zira tutanağı eline alan kişi, sandıktaki seçmen sayısını, oy pusulalarının sayısını, kullanılan oy, geçerli ve geçersiz oy sayılarının tutup tutmadığını kontrol edip… Ona göre tutanağı oluşturmaktadır. Asıl usulsüzlükler bu bölümde dönmektedir. Şimdi basit bir hesap yapalım… Her sandıkta bu bölümde işlem hatası nedeniyle 5 oy olmaz yaaa… Hadi diyelim ki yanlış yazılsın. Varın siz hesap edin kaç milyon oya tekabül eder diye… Bu örneğimi yabana atmayın. Bu olayın en önemli mağduru geçmişte Anavatan Partisinden Belediye Başkanı adayı olan Sayın Kenan Bıyık’tır. Tutanaklar üzerinde yapılan hata ve kaydırmalar sonucunda kazanmış olduğu seçim şaibeli bir şekilde hak etmeyen birine gitmiştir. Bu olayı Rize’de hatırı sayılır bir kitle çok iyi bilmektedir. İşte bu yüzden sandık güvenliği deyip geçmeyelim. Son ana kadar oyumuza sahip çıkalım.