Rize bir deniz şehridir. Kuvayi Milliye’nin önemli bir grubu Rizeli denizcilerdir. Kahramanlıkları destanlaşmıştır. Deniz ticaretinde en büyük söz sahibi Rizeli armatörlerdir. Hal böyle iken kısa bir zaman kadar Rize’de ne deniz feneri ne de deniz müzesi vardı. Bu büyük eksiği ortadan kaldıran Rize Belediyesi’ne ve bin bir emekle biriktirdiği koleksiyonunu Rizelilerin hizmetine sunan her daim Rize’ye Rizeliye “yardımcı” olmayı ilke edenmiş olan Hasan Kemal Yardımcı Bey’e teşekkür ederim.
GEÇMİŞTEN GELECEĞE KÖPRÜ
5 Mayıs 2023 tarihinde halkın hizmetine sunulan sosyal tesis 11 Ocak tarihinde zengin koleksiyonu ziyaretçileri ile buluşturan deniz müzesinin açılışı ile taçlandırılmıştı. Rize Belediye Başkanı Rahmi Metin; Müzelerin geçmişle gelecekler arasında bir köprü olduğunu kaydederek “Denizcilik hem kültürümüzü hem ticaretimizi geliştirmiştir. Geçmişte denizcilikte kullanılan malzemelerin bu mesleğe meraklı İlerleyen kuşaklara aktarım konusunda önemli bir olgudur. Bizim için önemli olan müzeciliğe denizcilikten başlamış olmamız. Bu mahallede yapmış olmamızın ayrı bir önemi var. Bu mahallede 1854 yılında ilk deniz feneri hemen 500 metre ileride yapılmıştı. Rize’de önümüzde ki dönemde millet bahçesi içerisinde şehrimizi yansıtan müzelerimizi yapacağız” demişti.
KOLEKSİYONER YÖNÜYLE HASAN KEMAL YARDIMCI
Hasan Kemal Yardımcı 27 Nisan 1950 tarihinde Rize’de dünyaya geldi. İlkokulu Gülbahar İlkokulunda, ortaokul ve liseyi İstanbul’da, yatılı olarak okudu. İstanbul Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademisi Vatan Mühendislik Yüksek Okulu’nu İnşaat Mühendisi olarak bitirdi. Üniversite hayatı sonrasında Rize’ye gelerek babasının işlerini devraldı. Babası Şevket Yardımcı eşi Saynur Yardımcı ve çocuklarıyla
1970 yılı ortalarında İstanbul’a taşındı. Hasan Kemal Yardımcı ise 1974 yılından itibaren Rize’de yaşamına devam etti. Yardımcı, Deniz Tarihi Uzmanı Osman Öndeş’e Armatörler Tarihi kitabında yaşamıyla ilgili şu bilgileri vermişti: “Rize’de evlendim. Eşim Emel Hanım Akmehmet’in kızıdır. O zaman inşaat malzemesi mağazamız Kazım Karabekir Caddesi’ndeydi ve ben orayı yönettim. İnşaat malzemesi, nalburiye, hırdavat satardık. Ayrıca Bağdatlı Un Fabrikası’nın Satış Müdürlüğü, Yönetim Kurulu Başkanlığı gibi sorumluluklar üstlendim. Cemiyet yaşamımda Rizespor Kulübü profesyonel futbol takımı Genel Kaptanlığı ve Yönetim Kurulu Başkanlığı, Rize Çocuk Esirgeme Kurumu, Türk Armatörler Birliği ve Türk Gemi İnşa Sanayicileri Birliği Yönetim Kurulu Üyeliklerinde bulundum.
İstanbul Deniz Ticaret Odası Meclis Üyesi ve Rize Sosyal Yardımlaşma Vakfı Kurucu Üyesiyim.
Bahama Devleti’nin İstanbul Fahri Başkonsolosuyum. 23. Dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi
Milli Savunma Komisyonu Başkanı oldum ve bir dönem Milletvekili seçildim. Yardımcı ikinci kez Rizespor Başkanı olarak görev yaparken Rizespor’un Süper Lige çıkmasının mimarı oldu. Aynı zamanda Rizespor Kulübü onursan başkanı olan Yardımcı bu hareketli çalışma temposu içerisinde
Kırk yıl önce bir hobi olarak başlayan merakını bir koleksiyona döndürmüş, kendisi ülkemizin önemli koleksiyonerleri arasında yer alıyor.
İLKESİ YARDIMCI OLMAK
Dünyanın her tarafından topladığım denizcilikle ilgili gemi malzemeleri, çay demlikleri topladı. Koleksiyonlar çoğaldıkça çoğaldı. Ofisi, yazlık evi, kışlık evi her yer doldu taştı. Bir gün Rize’ye gittiğinde Rize Belediye Başkanı Rahmi Metin Bey’in bir deniz müzesi projesi olduğunu öğrendi. Rahmi Bey’in bu fikrini destekledi ve elimdeki bütün koleksiyonu bu müzeye bağışladı. Ve ortaya mükemmel bir sonuç çıktı. Bir koleksiyoner için biriktirdikleri en değerli varlıklarıdır. “Yardımcı” bu durumu “Rizelilerin bu kıymetli parçaları görecek olması beni mutlu etti. Bu müze ve müzedeki bu eserler sayesinde, Rizeli gençlere denizcilik alanında bir heves, bir vizyon, bir hatırlatma olması beni ayrıca mutlu eder” Rize’ye Rizeliye “Yardımcı” olmak ilkemdir” diye özetliyor
SIRADA ÇAY MÜZESİ VAR
Deniz Müzesinden sonra Rize’de çok kapsamlı bir çay müzesinin açılacak olmasını öğrenmenin mutluluğunu yaşıyorum. Hasan Kemal Yardımcı Bey’in çay koleksiyonu bu müzede sergilenecek. Günümüzde çoğu koleksiyonerin birikimi kendinden sonra sahiplenmez dağılır gider. Kırk yıllık birikimlerini yaşarken biz Rizelilerle paylaşan Rize Belediyesi’nin güzelliğine “Yardımcı” olan Hasan Kemal Yardımcı Bey’e ve müze ve tarihe verdiği önem için Rize Belediye Başkanı Rahmi Metin Bey’e teşekkürler….
Fatih Sultan KAR / İST.