Haber: Semra SAKARYA
DSÖ'nün raporuna göre, dünya genelinde hava kirliliği nedeniyle her yıl 10 kişiden 9'u yaşamını yitiriyor. Küresel ölçekte 1.4 milyon kalp krizi, 2.4 milyon kalp hastalığı ve 1.8 milyon solunum yolu hastalığına neden olan hava kirliliği, Türkiye’de de önemli bir halk sağlığı sorunu oluşturuyor. Türkiye, 2022 Dünya Hava Kirliliği Raporu’nda 45. sırada yer alırken, Karadeniz Bölgesi’nin temiz havası bu sorunun önüne geçilmesinde umut verici bir gelişme olarak görülüyor.
Türkiye’nin En Kirli Şehirleri
Temiz Hava Hakkı Platformu’nun Mart 2023 raporuna göre, Türkiye’de DSÖ standartlarına göre temiz kabul edilen hiçbir şehir bulunmuyor. Türkiye’nin en kirli şehirleri sırasıyla Iğdır, Batman, Ağrı, Şırnak ve Malatya olarak sıralanıyor. Iğdır, son 6 yıldır Türkiye ve Avrupa’nın en kirli havasına sahip şehir olarak zirvede yer alıyor. Kömür kullanımı ve yoğun uluslararası karayolu trafiği, bu kirliliğin başlıca sebepleri arasında gösteriliyor.
Batman’da yapılan ölçümler, şehir halkının yılın 326 gününde kirli hava soluduğunu gösteriyor. Bu durum, yılın %90’ından fazlasına tekabül ediyor ve ulusal limit değerlerinin çok üzerinde kirlilik seviyeleri gözlemleniyor.
Karadeniz Bölgesi’nin Temiz Hava Şehirleri
DSÖ standartlarına göre sağlıklı hava kalitesi sunan şehirler arasında Karadeniz Bölgesi'nin yeşil şehirleri başı çekiyor. Artvin, Rize, Trabzon, Gümüşhane ve Giresun, Türkiye’nin en temiz havasına sahip şehirleri olarak öne çıkıyor. Bu iller, temiz doğası ve düşük kirlilik seviyeleri ile sağlıklı yaşam alanları sunarak dikkat çekiyor.
Hava Kalitesi Haritası
World’s Air Pollution: Real-time Air Quality Index’e göre, Türkiye’nin hava kirliliği haritası şehirlerin hava kalitesine göre renklerle derecelendiriliyor:
- Yeşil (0-50): İyi hava kalitesi, sağlık riski yok.
- Sarı (51-100): Orta dereceli, hassas kişiler için risk oluşturabilir.
- Turuncu (101-150): Hassas gruplar için sağlıksız.
- Kırmızı (151-200): Sağlıksız, tüm insanlar için olumsuz etkiler yaratabilir.
- Mor (201-300): Çok sağlıksız, nüfusun tamamını etkileyebilecek sağlık sorunlarına yol açabilir.
- Bordo (300+): Tehlikeli, herkesin ciddi sağlık sorunları yaşama olasılığı yüksek.
Karadeniz’in yeşil şehirleri, temiz hava kalitesi ile sağlıklı yaşam alanları sunarak bölgenin çevresel avantajlarını vurguluyor. Çankırı ve Bilecik de bu listeye dahil olarak temiz hava kalitesi sağlayan iller arasında yer alıyor.
İlyas GÜR
Editör
