Tavşankanı olarak tanımlanan çay, renginin kırmızıya çaldığı çay çeşididir. Diğer bir anlatışla iyi demlenmiş çay tavşankanı çaydır. Tavşankanı çay demleme tekniği için temel kural çaydanlığın kireçsiz ve tertemiz olmasıdır.
Çay Nedir?
Çiçek açan bir bitki olan çay, tropikal iklimleri sever. Kenarları dişli, uzun ve sivri uçlu, derimsi yapılı, kısa saplı ve almaşık dizili yaprakları vardır. Güzel kokulu ve beyaz renkli çiçekleri olan çay bitkisi doğada büyümeye bırakıldığında zamanla ağaç görünümüne bürünür ve uzun ömürlüdür. Çay üretimi için dal sayısını arttırmak ve kısa kalmasını sağlayarak hasadı kolaylaştırmak için bitki budanır. Yaprağını dökmeyen bir bitki olduğundan dolayı neredeyse her yıl sürgün verir. Çay bitkisinin yaprakları tek tek el ile toplanır. Toplanan yapraklar mayalanma olmadan kavrulur ve soldurulur. Soldurma işleminden sonra çay yaprakları kıvrılır ve kurutulur. Kurutulduktan sonra demlenerek sofralarımıza gelen çay, yeşil ve siyah olmak üzere iki ana çeşide ayrılır. Siyah çay bizim ülkemizde daha çok sevilir. Çay yapraklarında az miktarda B vitamini, uçucu yağlar, tanen, teobromin alkolitleri, teofillin, tein ve kafein bulunur. Dünyada en çok tüketilen sıcak içeceklerin başını çeken çaya bağımlı hale getiren içeriğinde yer alan tein ve kafein maddeleridir.
Tavşan Kanı Çay Demlemek için Dikkat Edilecek Hususlar
Çeşme suyu ile berrak ve kırmızı renkte çay demlemek mümkün olmayabilir. Riske atmamak için çay demleme için kullandığımız suyun içme suyu olması önemlidir. Çaydanlığın altına 2/3 oranında içme suyu ekleyerek ocağa yerleştirin. Eğer Seylan çayı gibi yurtdışı menşeli çaylar ile yerli çayı karıştırarak kullanıyorsanız su kaynadığında çaydanlığın üstüne 7-8 tatlı kaşığı çay yeterli olur. Yurtdışından gelen çaylardan kullanıyorsanız 5-6 çay kaşığı, sadece yerli çay kullanıyorsanız 10 tatlı kaşığı çay kullanabilirsiniz.
Demlediğiniz çaya 1 tatlı kaşığı şeker eklemek çayın acısını almaya yardımcı olur. Kaynayan suyu çaydanlığın üstüne boşaltarak, çaydanlığın altına içme suyu ekleyin. Orta ateşte çaydanlığın altındaki su kaynayana kadar bekletin ve kaynadıktan sonra ocağın altını kısarak çayı demlenmeye bırakın. Çayın demlendiğini çaydanlığın üst kapağını açarak anlayabilirsiniz. Eğer çay taneleri dibe çöktüyse tavşankanı çayınız hazır demektir.
Çay Demlemenin Püf Noktaları Nelerdir?
İyi çay demleme için su, çay ve çay takımı ya da çaydanlık gereklidir. Çayı demlediğimiz materyalin metal olmaması ve deterjanla yıkanmaması iyi çay demlemenin sırrı ve püf noktalarından biridir. Lezzetli çay demleme için kullanılan demlik cam, porselen ya da topraktan yapılma olmalıdır. Gümüş çaydanlıkların içinin porselen olmasına dikkat etmeniz gerekir. Çayı saklama yöntemi de çayın dem kalitesini artırır. Cam bir kavanozda sıcak ve nemli ortamlardan uzakta çayın saklanması uygundur. Uzun süre geçmeden çayı taze olarak kullanmak çayın berraklığı üzerinde etkilidir. En iyi çay demleme tekniği için çay suyunun asla bekletilmemiş olması önem taşır. Mineral açısından zengin sularla demlenen çayın kokusu, berraklığı ve rengi mükemmelleşir. Çay suyunu 10 saniye gibi kısa bir süre kaynatmanız yeterlidir. Kaynayıp soğuyan su ile çay demlemeyin, çaya bulanık ve acı bir tat verir. Demliği önceden ısıtmak çayın ısı ile oluşan renk verme reaksiyonunu tamamlar. Çay demleme ölçüsü her çay çeşidi için farklılık içerse de genel olarak 100 mililitre su için yaklaşık 2 gramdır. Siyah çay demleme süresi yaklaşık 5 dakikadır. Yeşil çay demleme süresi siyah çaya oranla daha düşüktür. Yeşil çay demleme süresi arttıkça içinde bulunan kafein miktarı da artar. Kafeinsiz tüketmek istiyorsanız içmek için 1 – 2 dakika beklemeniz yeterlidir. Hızlı çay demleme için çay demleme bardakları ve çay demleme aparatı kullanabilirsiniz. Özel olarak tasarlanan bardak ve aparatlar, çay demlemeyi daha kolay bir hale getirmektedir.
Çay İçme Kuralları Nelerdir?
Çay tiryakilerinin olmazsa olmaz çay içme kuralları vardır. Çay mutlaka ve mutlaka cam bardakta içilir. İçini göremediğiniz bardakta çay içilmez. İnce belli cam bardakta berraklığını ve rengini görerek çay içmek bir tiryaki için son derece önemlidir. İnce belli cam bardağın alt kısmı çayın ısısını korur ve çay hemen soğumaz. Çay tabağı rengi olarak çayın rengini ortaya çıkaran kırmızı ve beyaz renkler seçilmelidir.
Çay bardağı ağzına kadar doldurulmaz, mutlaka dudak payı olmalıdır. Çünkü çay dudakları yakacak kadar sıcak olduğu için rahat içilmesi gerekir. Çay bittikten sonra bir bardak daha içme isteğini belirtmek için çay kaşığı bardağın üstüne açık olarak kapatılır. Kapalı bırakılan çay kaşığı “çay bana yeterli geldi, daha fazla istemiyorum,” anlamını taşır. Sıcak ve demli çay efe çayı, soğuk su eklenerek servis edilen çay ise paşa çayıdır. Çay demlendikten sonra iki saat içinde tüketilmelidir. Yurtdışında özellikle Birleşik Krallık’ta sıklıkla görülse de çaya süt eklenmesi pek uygun değildir. Eklenecekse bir iki damla limon eklenir.
Çayın Faydaları Nelerdir?
İçeriğinde yer alan antioksidan bileşenler kansere yakalanma riskini azaltır ve kanser hücrelerinin oluşumunu engeller.
Vücudun su ve mineral dengesini korur.
Sakinleştirici etkisi vardır, gerginliği alır. Depresyonu engeller.
İçeriğinde yer alan uçucu yağ asitleri sindirimi kolaylaştırır.
Kireçlenmeyi önler ve kemikleri korur.
Damar sertliğini önler.
Kan dolaşımını hızlandırır.
Kalp krizi riskini azaltır.
Böbreklerin çalışmasını düzenler.
Yorgunluğu alır. Metabolizmayı hızlandırır. Konsantrasyon kabiliyetini artırır.
Aşırıya Kaçmamak Gerek: Çayın Zararları Nelerdir?
Sağlığa yararları ve lezzeti ile ön plana çıkan çay günde 4 bardaktan fazla tüketildiğinde bazı sağlık sorunlarına yol açabilir. Çay içerisinde yer alan tanenin vücut içinde bulunan demiri bağlayıcı özelliği vardır. Aşırı tüketiminde kansızlık oluşabilir. Kan dolaşımını arttırarak çarpıntıya neden olur. Tansiyon problemi olanlarda tansiyonu yükseltici etki yapar. Böbreklerin çalışmasını hızlandırdığından dolayı üre yüksekliği yaşanabilir. Bağırsak hareketlerini hızlandırarak ishale yol açabilir. Kan pıhtılaşmasını yavaşlatabilir. İçeriğinde yer alan kafein aşırı tüketimde gebelerde risk yaratabilir.
Aşırı çay tüketiminde sinir bozukluğu, uykusuzluk, el titremesi ve mide bulantısı gibi etkiler görülebilir. Yüksek kiloya sahip olanlar, kalp, mide, karaciğer ve sinir hastalığı olanlar ile böbreklerinde kum ve taş olanlar, yüksek tansiyon hastaları ve romatizma hastalarının çay tüketimlerine dikkat etmeleri önerilir.
Çay Demleme Tarifi
Modern dünyanın getirdiği yeniliklerden bir de sallama çaylardır. Günümüz toplumunda çabuk demlenebilirliği açısından poşet çaylar tercih edilse de çayın asıl ve geleneksel tüketim yöntemi demlemedir. Çayın tadını tam olarak almak için usulüne uygun demlenmesi önemlidir. Çay demlerken önemli olan demleme süresini ayarlamaktır. Çaydanlıkta çay demlemedeki en büyük problem çay tanelerinin bardağa geçmesi ve temizlenmesinin zorluğudur. Bu problemin üstesinden süzgeç, çay demleme poşeti ve çay demleme torbası kullanarak gelebilirsiniz. Güzel çay demleme teknikleri ile çay aşkınızı pekiştirebilirsiniz.
Admin
