Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Batman Milletvekili Zeynep Oduncu Kutevi, yaz aylarının girilmesiyle birlikte Türkiye genelinde artan sıcaklıklar ve kuraklık koşullarının tetikleyeceği orman ve tarım alanı yangınlarına ilişkin alınan tedbirleri ve yangınlara müdahale konusundaki bölgesel eşitsizliği Meclis gündemine taşıdı. Oduncu, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’nın yanıtlaması istemiyle Meclis’e yazılı soru önergesi sundu. Önergede, özellikle Kürt kentlerinde yoğun yaşadığı bölgelerde yangınlara müdahale konusunda geçmiş dönemde gündeme gelen ihmaller de hatırlatıldı.
MÜDAHALE YETERSİZLİĞİ BÖLGESEL EŞİTSİZLİK ALGISINI GÜÇLENDİRDİ
Oduncu, Türkiye’de yaz aylarında sıklaşan yangınların sadece çevresel yıkıma yol açmakla kalmadığını, aynı zamanda toplumsal mağduriyetleri de derinleştirdiğini belirtti. Yangınlara müdahalede yaşanan yetersizlikler ve sonrasında yaşanan destek eksikliklerinin özellikle bazı bölgelerde bölgesel eşitsizlik algısını güçlendirdiğini ifade etti.
Kamuoyunun sıklıkla dile getirdiği şikâyetlere dikkat çeken Oduncu, Kürt kentlerinde yangınlara geç müdahale edildiği, havadan müdahale araçlarının gönderilmediği, yeterli araç ve personelin bulunmadığı, ayrıca afet sonrası desteklerin ya geciktiği ya da yeterli düzeyde sağlanmadığı yönündeki iddiaların ciddiyetle incelenmesi gerektiğini vurguladı.
KAYNAKLARIN BÖLGESEL DAĞILIMI SORGULANDI
Önergesinde, 20 Haziran 2024’te Diyarbakır’ın Çınar (Xana Axpar) ilçesinde başlayıp Mardin’in Mazıdağı (Şemrex) ilçesine kadar yayılan büyük yangını hatırlatan Oduncu, bu felaketin can kayıpları, hayvan ölümleri, tarım alanlarının yok olması ve ekonomik yıkımla sonuçlandığını belirtti. Yangın sonrasında yeterli ağaçlandırma yapılmadığına ve sürecin şeffaf yürütülmediğine yönelik şüphelerin bulunduğuna işaret etti.
Kamuoyunun yangınlarla mücadelede uygulanan politikalar hakkında detaylı biçimde bilgilendirilmesi gerektiğini belirten Oduncu, yangınlara karşı alınan önlemler, kaynakların bölgesel dağılımı, yangın sonrası telafi süreçleri ve ekolojik onarım çalışmaları hakkında aşağıdaki soruların yanıtlanmasını istedi:
- 2002 yılından bu yana iller bazında meydana gelen tarım ve orman yangınlarının sayısı, etkilediği alan miktarı ve yangınların çıkış nedenlerine dair detaylı veriler nelerdir?
- 2015 yılından bu yana çıkan yangınlar sonucunda kaç yurttaş yaşamını yitirmiş, kaç kişi yaralanmış, kaç hayvan telef olmuş ve kaç hektar tarım ile orman alanı zarar görmüştür?
- Yangınlara müdahale kapasitesine illere göre; yangın gözetleme kulelerinin, yangın söndürme araçlarının ve personel sayısının bölge nüfusu ve yüzölçümü bazından dağılımı nasıldır?
- 2002’den bu yana 81 ilde çıkan yangınlardan sonra kaç hektarlık alan yeniden ağaçlandırılmıştır, bu çalışmalar hangi kurumlar eliyle, ne tür izleme ve değerlendirme süreçleriyle yürütülmektedir?
- Tarım alanlarında çıkan yangınlar sonrasında çiftçilere sağlanan desteklerin toplam miktarı, yıllara ve illere göre dağılımı nasıldır?
- 2025 yılı yaz ayları için orman ve tarım yangınlarına karşı alınan önlemler nelerdir, bu tedbirlerin illere göre dağılımı nasıldır?
- Yangınlara havadan müdahale için bu bölgelerde kullanılabilen uçak ve helikopter sayısı nedir? Son beş yılda bu araçların kullanıldığı bölgeler ve kullanım sayısı nedir?
- Yangınlara karşı alınan önleyici tedbirlerin Kürt kentlerinde uygulama düzeyi nedir? Bu illerde diğer bölgelere kıyasla daha az müdahale aracı, personel veya yatırım yapılmasının gerekçesi nedir?
- Son 5 yıl içinde güvenlik gerekçesiyle ya da askerî operasyonlar sonrası çıkan yangınların sayısı kaçtır? Bu yangınların çıktığı bölgelerde sivil halkın zarar görüp görmediği araştırılmış mıdır?
- Yangın mağdurlarına yönelik olarak sunulan desteklerin dağılımı il ve ilçe bazında nedir? Hangi illere ne kadar kaynak aktarılmıştır?
İlyas GÜR
Editör
