Doğu Asya'daki tarihi kökleri ile dünyanın dört bir yanından farklı kültürlerden insanlar binlerce yıldır çay içiyor. Günümüzde sudan sonra dünyanın en popüler ikinci içeceği olan çayın sağlığa da katkısı olduğu biliniyor. Örneğin; yapılan bir dizi çalışma, yeşil çay gibi bazı çayların bağışıklık sistemin güçlendirebileceğini, inflamasyonla savaşabileceğini, kardiyovasküler sağlığı destekleyeceğini hatta bazı kanserlerin gelişimini engelleyeceğini gösteriyor. Sağlığa faydalarının, çayda bulunan antioksidan özelliğe sahip polifenoller ile ilişkili olduğu belirtiliyor. Sabri Ülker Vakfı çay tüketimi ve sağlığa faydalarına dikkati çekerek şu bilgileri aktarıyor:
Bitki çayı nedir?
Adına rağmen bitki çayı aslında tam olarak çay değildir, çünkü bu içecekler tipik olarak çay bitkilerinin yapraklarını veya yaprak tomurcuklarını içermez. Bitki çayları, kurutulmuş meyvelerin, çiçeklerin, baharatların, bitkilerin sudaki karışımları veya infüzyonları olan ıhlamurlardan yapılır. Peki gelelim bitki çaylarının tüketiminin sağlığa faydalı olup olmadığına. Bazı bitki çayları, sağlığa faydalı özellikler sunuyor ve yüzyıllardır doğal ilaçlar olarak kullanılıyor. Bu çaylar belirli sağlık sorunlarına sahip bireyler için risk oluşturabileceğinden sağlık profesyonellerinin önerileri doğrultusunda tüketimi öneriliyor. Bitki çayı tıbbi tedavi yerine kullanılmıyor.
Sağlığa faydalı 3 bitki çayı
Zencefil çayı
Halk arasında mide bulantısı iyi gelmesi ile bilinen zencefil çayı, baharatlı ve yoğun bir tada sahip. Zencefil kökünde bulunan başlıca biyoaktif bir bileşik olan antioksidan gingerol içeriyor. Bu bileşik hastalıklarla savaşıyor. Zencefil ayrıca eser miktarda B3 ve B6 vitamini, demir, potasyum ve C vitamini gibi vitamin ve mineralleri de içeriyor. Zencefil çayı ile ilgili bilimsel araştırmalar henüz sınırlı olsa da, çeşitli sağlık sorunları için bitkisel çare olarak nitelendiriliyor. Zencefilin bağışıklık sistemini güçlendirdiği ve iltihapla savaştığı rapor edilen araştırmalar bulunuyor. Zencefilin insan sağlığı üzerindeki etkilerinin incelendiği yakın tarihli bir araştırmada ise, zencefilin gastrointestinal fonksiyon, ağrı, iltihaplanma, metabolik sendromlar gibi bir dizi rahatsızlığın tedavisine yardımcı olabildiğini destekliyor.
Zencefil kanın pıhtılaşmasını yavaşlatabilmekte ancak, aspirin veya klopidogrel (Plavix) gibi antiplatelet ilaçlar veya varfarin (Coumadin), apixaban (Eliquis), dabigatran (Pradaxa) veya rivaroxaban (Xarelto) gibi antikoagülan ilaçlar alan bireyler için tehlikeli durumlara yol açabiliyor. Ayrıca zencefilin ameliyat sırasında ve sonrasında ekstra kanamalara neden olabileceği de unutulmamalı. Herhangi bir sağlık sorununuz varsa veya hamileyseniz, zencefil çayını tüketmeden önce mutlaka doktorunuza danışın.
Papatya çayı
Papatya çayı, yatmadan önce tüketilecek sakinleştirici özelliği olan bir içecekten çok daha fazlası. Antik çağlardan beri çeşitli sağlık durumları için doğal bir çare olarak kullanılan papatya, çeşitli biyoaktif fitokimyasallar, özellikle antioksidan işlevi gören flavonoidleri içeriyor. Ayrıca diğer besin ögelerinin yanı sıra potasyum, kalsiyum, karoten ve folat gibi mineral ve vitaminleri de bulunduruyor. Araştırmalar, kalp hastalığından daha düşük ölüm riskine, bağışıklık sistemi güçlendirmekten bazı kanserlere karşı olası koruma etkisi dahil olmak üzere faydalarını bildiriyor. Bir araştırmaya göre, papatya çayı regl öncesi sendrom yaşayan kadınlara da yardımcı olabiliyor. Araştırmacılar, çayın anti-inflamatuar ve anti-anksiyete etkileri olduğunu gösteriyor. Araştırmalar papatyanın yaşa bağlı kemik kaybını yavaşlatabileceğini de gösteriyor. Özellikle polenlere karşı şiddetli alerji öykünüz varsa, diğer bitkilerden gelen polenlerle çapraz kontaminasyon olabileceğinden papatyadan kaçınmanız gerektiğini unutmayın!
Hibiskus çayı
Hibiskus çayı ise hibiskus bitkisinin parlak renkli çiçeklerinden yapılıyor. Kaliks, hibiskus bitkisinin çiçeğini koruyan kısmıdır. Kurutulmuş kaliksler hibiskus çayında kullanılıyor ve canlandırıcı ama mayhoş bir tat veriyor. Hibiskus çayı, güçlü bir antioksidan olmasının yanı sıra az miktarda potasyum, kalsiyum, magnezyum gibi mineralleri de içeriyor. Hibiskus çayı, antioksidan etkiye sahip "antosiyaninler" nedeniyle antiviral ve kardiyovasküler faydalar sunuyor. Bir çalışmada, hibiskus çayının kan basıncını düşürmeye yardımcı olabileceğini belirtiliyor. Hibiskus çayının bir başka kardiyovasküler faydası ise, LDL (kötü) kolesterol seviyelerini düşürmeye yardımcı olabilmesi. Hibiskus çayı veya ekstresi tüketiminin kötü kolesterol olarak adlandırılan LDL kolesterol ve trigliserit düzeylerini azalttığı belirtiliyor. Diüretik olan hidroklorotiyazid ilacı kullanıyorsanız, hibiskus çayı ile etkileşime girebileceğinden, hibiskus çayı içmekten kaçının. Eğer ilaç kullanıyorsanız, hibiskus çayını içmeden önce kullandığınız ilaç ile olumsuz yönde bir etkileşimi olup olmadığını öğrenmek için mutlaka doktorunuza danışınız.
Yaza yakışır bir alternatif: Hibiskuslu soğuk çay
Malzemeler:
• 4 su bardağı su
• 4 hibiskus çay poşeti veya 4 yemek kaşığı hibiskus çayı
• 2 yemek kaşığı bal veya tercih ettiğiniz tatlandırıcılardan herhangi biri (isteğe bağlı)
• Buz küpleri
• Limon veya lime dilimleri (süslemek için, isteğe bağlı)
• Nane yaprakları (süslemek için, isteğe bağlı)
Tarif:
Orta boy bir tencerede 4 su bardağı suyu kaynatın. Su kaynadıktan sonra tencereyi ocaktan alın ve hibiskus çay poşetlerini veya hibiskus çayını tencereye ekleyin. Çayı isteğinize bağlı olarak 5 ila 10 dakika kadar demlemeye bırakın, çayınızı ne kadar yoğun ve aromatik seviyorsanız süreyi buna göre ayarlayabilirsiniz. Demlendikten sonra çay poşetlerini çıkarın veya hibiskus çayın süzün. Hibiskus çayı kullanıyorsanız, süzmek için ince bir süzgeç kullanabilirsiniz. Bu aşamada tatlandırıcı olarak bal ilave edebilirsiniz. Tatlılık oranını tercihinize göre ayarlayabilirsiniz. Çayın oda sıcaklığına kadar soğumasına izin verin ve ardından bir sürahiye aktarın. Soğumasını hızlandırmak için buzdolabına da koyabilirsiniz. Çay soğuduktan sonra, sürahinin içinde buzdolabında en az 1 saat boyunca soğumaya bırakın. Servis yaparken bardakları buz küpleri ile doldurun ve soğumuş hibiskus çayını buzların üzerine dökün. Ardından isteğe göre limon veya lime dilimleri ve nane yaprakları ile süsleyin. Ferahlatıcı hibiskuslu soğuk çayınızın hazır, tadını çıkarın! Tatlılık düzeyini ve süslemeleri zevkinize göre ayarlayabilirsiniz.
Admin
