Yaklaşık 3,3 milyon nüfusa ve yüksek yoksulluk oranlarına sahip olan Porto Riko, 1898'de ABD toprakları haline geldi. Aktivistler, onlarca yıldır ülkelerinin kendi kaderini tayin hakkı için kampanya yürütüyor. 1960'lardan beri konuyla ilgili altı referandum yapılırken, hiçbiri bağlayıcı olmadı. Ada ülkesine devlet olma hakkını yalnızca ABD verebiliyor.
Porto Rikolular ABD’li sayılmasına rağmen kongrede ve başkanlık seçimlerinde oy kullanamıyor. Diğer yandan, federal hükümete gelir vergisi ödemezler ve bazı programlarda diğer ABD vatandaşlarıyla aynı haklara sahip değildir.
TÜM İHTİMALLER MASADA
Porto Rikolular, önce Temsilciler Meclisi’nin adayla ilgili bir yasa tasarısını oylamasının ardından adanın bir ABD eyaleti mi, bağımsız bir ülke mi yoksa başka bir statüde mi olması gerektiği konusunda referanduma bir adım daha yaklaşabilir.
Meclisten bir komite, geçtiğimiz gün Porto Riko Statü Yasası’nı onaylayarak Meclis oylamasının tamamının önünü açtı. Mevzuat, bir referandumun şartlarını ve ayrıca üç potansiyel statüyü ortaya koyuyor. Bunların arasında, bağımsızlık, tam ABD eyaleti veya ABD ile serbest ortaklık yer alıyor.
ÜÇ AŞAMALI SÜREÇ
Tasarıyla ilgili sosyal medya hesabından paylaşım yapan Demokrat Nydia Velazquez, "124 yıllık sömürgecilikten sonra Porto Rikolular statü sorununu nihayet çözmek için adil, şeffaf ve demokratik bir süreci hak ediyor" diye kaydetti. Tasarının meclisten geçmesi halinde, yasalaşması için Senato'da 60 oya ve Başkan Biden'ın imzasına ihtiyacı olacak. Mevzuat, hem Demokrat hem de Cumhuriyetçi taraftan vekillerin ve Porto Rikolu yetkililerin desteğini alıyor.