Odadaki en zeki kişi olmak, yalnızca doğuştan gelen bir yetenekle sınırlı değil. Michigan Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden nörolog Dr. Baibing Chen’in liderliğinde yürütülen çalışmalar, zekanın ve zihinsel sağlığın doğru alışkanlıklar ve bilinçli kararlarla korunabileceğini ve geliştirilebileceğini ortaya koydu.
Dr. Chen’in “üç kural” olarak tanımladığı bu stratejiler, bilimsel araştırmalar ve uzman görüşleriyle desteklendi.
Peki, beynin potansiyelini en üst düzeye çıkarmak için neler yapmalı? İşte nörologların önerdiği üç temel kural…
1. Zihinsel Esneklik: Öğrenmeye Açık Olun
Dr. Baibing Chen, zihinsel esnekliğin zekanın temel taşlarından biri olduğunu vurguladı. Chen, “Beyin, yeni bilgilere ve deneyimlere açık olduğunda güçlenir” dedi.
Harvard Üniversitesi’nden nörobilimci Dr. John Torous’un Journal of Cognitive Neuroscience’te yayımlanan çalışması, sürekli öğrenmenin beyindeki nöronal bağlantıları güçlendirdiğini ve bilişsel rezervleri artırdığını gösterdi.
Yeni bir dil öğrenmek, bir enstrüman çalmayı denemek ya da farklı bir beceri geliştirmek, beynin plastisitesini destekleyerek zihinsel keskinliği koruyor.
Dr. Chen, “Zeki insanlar, konfor alanlarının dışına çıkmaktan çekinmez. Her yeni deneyim, beynin sınırlarını zorlar” dedi.
En zeki çocuklar bakın hangi ayda doğuyormuş En zeki çocuklar bakın hangi ayda doğuyormuş
2. Zihinsel Sağlık: Stresi Yönetin, Uykuya Önem Verin
Zihinsel sağlığın zekanın sürdürülebilirliği için kritik olduğunu belirten Dr. Chen, stres yönetimi ve kaliteli uykunun önemine dikkat çekti.
Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) raporuna göre, kronik stres ve uyku bozuklukları, bilişsel performansı %30’a kadar düşürebildi.
Cambridge Üniversitesi’nden Dr. Amy Orben’in Nature Human Behaviour’da yayımlanan araştırması, düzenli uyku düzenine sahip bireylerin problem çözme ve oluşturucu düşünme becerilerinde belirgin bir üstünlük gösterdiğini ortaya koydu.
Dr. Chen, “Günde 7-8 saat uyku, beynin toksinlerden arınmasını sağlar. Stresle başa çıkmak içinse meditasyon veya nefes egzersizleri gibi yöntemler etkili” dedi.
Uzmanlar, mindfulness tekniklerinin anksiyeteyi azalttığını ve zihinsel berraklığı artırdığını belirtti.
3. Fiziksel Aktivite: Beyni Hareketle Besleyin
Fiziksel egzersizin yalnızca vücut için değil, zihin için de bir “süper besin” olduğunu vurgulayan Dr. Chen, düzenli hareketin bilişsel işlevleri güçlendirdiğini söyledi.
Oslo Üniversitesi’nden Dr. Markus Tesfaye’nin Neuroscience Letters’ta yayımlanan çalışması, haftada en az 150 dakika orta yoğunlukta egzersizin, beyindeki hipokampus bölgesini destekleyerek hafıza ve öğrenme kapasitesini artırdığını gösterdi.
Dr. Chen, “Yürüyüş, yoga ya da hafif tempolu koşu, beyne oksijen akışını artırır ve nörotrofik faktörlerin üretimini teşvik eder” dedi. Bu faktörler, yeni nöron oluşumunu destekleyerek zihinsel keskinliği uzun vadede koruyor.
En zeki çocuklar bakın hangi ayda doğuyormuş En zeki çocuklar bakın hangi ayda doğuyormuş
UZMANLARDAN EK GÖRÜŞLER
Uzmanlar, bu üç kuralın birbiriyle bağlantılı olduğunu ve bütüncül bir yaklaşım gerektirdiğini belirterek, “Zekayı yalnızca IQ ile ölçmek yanıltıcı. Zihinsel sağlık, duygusal denge ve fiziksel iyi oluş, zekanın sürdürülebilirliğini sağlar” dedi.
Uzmanlar ise, bu alışkanlıkların özellikle yaşlanan nüfusta demans riskini azalttığını ekleyerek, “Erken yaşta bu kurallara uyum sağlamak, ileri yaşlarda bilişsel gerilemeyi önleyebilir” dedi.
ZEKANIN GELECEĞİ: BİLİM VE ALIŞKANLIKLAR
Dr. Chen ve ekibinin önerdiği bu üç kural, zekanın yalnızca genetik bir miras olmadığını, aynı zamanda yaşam tarzı seçimleriyle şekillendiğini gösterdi.
Bilimsel araştırmalar, düzenli öğrenme, stres yönetimi ve fiziksel aktivitenin, beynin potansiyelini maksimize ettiğini doğruladı.
Odadaki en zeki kişi olmak için karmaşık formüllere gerek yok; doğru alışkanlıklarla herkes beyninin sınırlarını zorlayabilir.
Dr. Chen, “Zekanızı korumak ve geliştirmek, her gün verdiğiniz küçük ama bilinçli kararlarda yatıyor” dedi.
İlyas GÜR
Editör
