Günlük hayatta alışılmadık eylemlerle karşılaşan vücut, çeşitli reaksiyonlar gösterebilir.
Özellikle ayak ve tarak kemiklerinde meydana gelen stres kırıkları, yoğun fiziksel aktivite gerçekleştiren profesyonel sporcular, askerler ve ayakta uzun süre durmayı gerektiren işlerde çalışan kişilerde sıkça görülür.
Bu mikro çatlaklar, genellikle tekrar eden baskı sonucu oluşur ve "stres kırığı" olarak tanımlanır.
Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Osman Lapçın, kemiğin uzun süreli güç ve yüke maruz kalmasının stres kırığına yol açabileceğini ifade etti.
Lapçın, bu durumun aniden değil, sürekli maruz kalınan yük veya kuvvet sonucunda geliştiğini, kırıkların çoğunlukla baldır, ayak, tarak ve uyluk kemiklerinde oluştuğunu belirtti.
Stres kırıklarının röntgenle tespit edilemeyebileceğini, bu durumda MR görüntülemesinin gerekebileceğini vurguladı, çünkü MR ile kemiğin içindeki ödem ve sıvı seviyesi net bir şekilde görülebilir.
Op. Dr. Utku Erdem Özer, stres kırığı tedavisinin önemli bir süreç olduğunu, belirtilerin tanınması, doğru tedavinin uygulanması ve iyileşme sürecine sabırlı yaklaşılmasının gerekliliğini vurguladı.
Özer, stres kırığının tedavisinin genellikle spor aktivitelerinin geçici olarak durdurulmasıyla kendiliğinden iyileşebileceğini, bazı durumlarda alçı bot kullanımının gerekebileceğini söyledi.
Özer, ayrıca diyet eksikliklerinin giderilmesi için kalsiyum ve D vitamini takviyesi alınabileceğini, ağrı tedavisinde buz uygulamasının faydalı olabileceğini belirtti.
Stres Kırığı Nedir?
Stres kırığı, kemikte oluşan küçük çatlaklar veya kırıklar olarak tanımlanabilir.
Genellikle tekrar eden hareketler sonucu sağlam kemikler zayıflayabilir ve sonunda çatlama veya kırılma eğilimi gösterebilir.
İskelet-kas sistemindeki aşınma, uygun beslenme ve dinlenme ile iyileşebilir.
Ancak, kemik yeterince dinlenmediğinde zayıflayabilir ve stres kırığına neden olabilir.
Stres Kırığı Belirtileri Nelerdir?
• Kırık bölgesinde hassasiyet ve şişlik
• Hareketle artan ağrı
• Bölgede kızarıklık, ısı artışı veya morluk
• Aktivite sonrası devam eden ağrı
• Dinlenirken hissedilen sızlama veya ağrı
• Kırık nedeniyle hareket güçlüğü
Stres Kırığı Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Stres kırığının iyileşme süresi, kırığın konumu ve belirtilerin şiddetine göre değişkenlik gösterir.
Yaygın tedavi yöntemleri şunlardır:
• Dinlenme: Fiziksel aktivitenin veya spora ara verilmesi
• Buz uygulaması: Ağrılı bölgeye buz konulması
• Ağrı kesiciler: Ağrıyı azaltmak için doktor tarafından reçete edilen ilaçlar
• Yaralı bölgenin yüksek tutulması: Özellikle bacak ve ayak kırıklarında, yaralı bölgenin kalp seviyesinin üstünde tutulması
• Alçı: Kırığın şiddetine göre alçı uygulanması